تصفیه آب (به انگلیسی: Water purification)، به فرایندهایی گفته می‌شود که طی آن مواد شیمیایی نامطلوب، آلاینده‌های بیولوژیکی، جامدات معلق و گازها از آب آلوده حذف می‌شوند، تا قابل آشامیدن یا مصرف کشاورزی گردد. به طور کلی روش‌های مورد استفاده عبارتند از فرایندهای فیزیکی مانند فیلتراسیون، ته‌نشینی، تقطیر و فرایندهای زیستی مانند فیلترهای شنی و ماسه‌ای کند، کربن اکتیو (کربن فعال) و فرایندهای شیمیایی مانند کلرزنی، ازن‌زنی، دفلوکولانت، استفاده از تابش الکترومغناطیسی مانند میکروب‌کشی با پرتو فرابنفش.
فرایند تصفیه آب ممکن است به کاهش غلظت ذرات معلق یا ذرات محلول در آب از جمله ذرات معلق، انگل‌ها باکتری‌ها، جلبک‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها و طیف وسیعی از مواد محلول و ذرات معلق موجود در آب منجر شود.
اجزای تشکیل دهنده دستگاه تصفیه آب
اجزای تشکیل دهنده یک دستگاه تصفیه آب می‌تواند شامل فیلتر کربن اکتیو، لامپ فرابنفش (UV)، اسمز معکوس، واحد تقطیر یا هر فرآیند جداسازی دیگری باشد. گوناگونی فیلترهای تصفیه آب بسیار زیاد است و در هنگام خرید آنها باید به کیفیت آب خود توجه داشته باشید. برای مثال اگر منبع آب قابل آشامیدن نباشد، بایستی از فیلترهایی استفاده شود تا باکتری‌های مضر، مواد معدنی و آلودگی‌های آب را از بین ببرند. برای انتخاب سیستم درست بهتر است از متخصصان تصفیه آب کمک بگیرید تا شما را راهنمایی نمایند.
در گام اول نیاز است با استفاده از آزمایش مواد موجود در آب شما تشخیص داده شود که این امکان را میدهد که مراحل تصفیه آب برای رسیدن به آب مناسب شرب طراحی شوند. در گام بعدی هزینه‌های عملیاتی ساخت و نصب این سیستم، با توجه به میزان مصرف شما، مشخص می‌شود. در حال حاضر با توجه به پیشرفت‌های صورت گرفته، استفاده از سیستم‌های تصفیه آب نسبت به یک دهه پیش، بسیار مقرون به صرفه شده است.
لزوم استفاده از دستگاه تصفیه آب
نکته‌ای که باید به خاطر داشت این است که برای بهره‌مندی از سیستم‌های تصفیه آب حتما نمی‌بایست آب، غیر قابل شرب تشخیص داده شود. برای مثال بسیاری از شهروندان از مزه ناشی از کلر بالای آب که در تصفیه خانه‌ها برای ضدعفونی کردن آب اعمال می‌شود، بیزارند. همچنین به دلیل عبور آب از مسیر طولانی لوله‌های شهری، انواع آلودگی‌ها مانند انواع رسوبات و فلزات سنگین مانند سرب جذب آب می‌شود که برای سلامتی مضر است و خطر ابتلا به سنگ‌های کلیوی را افزایش میدهد. همچنین به دلیل نگهداری آب در مخازن توزیع ممکن است عناصر آلی آب به واسطه رشد باکتری و جلبک افزایش یابد. این آلودگی‌ها را می‌توان به وسیله دستگاه‌های تصفیه آب خانگی که چندان نیز گران قیمت نیستند به کلی از بین برد.
دقت کنید که تمامی دستگاه‌های تصفیه آب خانگی بازدهی یکسانی در از بین بردن آلودگی‌ها ندارند و بسیاری از فروشندگان به دلیل ناآگاهی خریداران، با به کار گرفتن فیلترهای تقلبی در دستگاه‌های خود، سودهای کلانی می‌برند. استفاده از فیلترهای با کیفیت علاوه بر تضمین سلامت آب، عمر بالاتری نیز دارند و به همین علت با وجود قیمت بالاتر به نسبت فیلترهای تقلبی، صرفه اقتصادی نیز ایجاد می‌کنند.
نگهداری از دستگاه تصفیه آب
اما خرید یک دستگاه تصفیه آب خانگی به تنهایی کافی نیست و جهت حداکثر کردن کارایی این دستگاه‌ها باید به شرایط نگهداری آنها نیز توجه شود. برای این منظور بایستی در بازه‌های زمانی از پیش تعیین شده اقدام به تعویض فیلترهای دستگاه نمود. بهتر است این کار توسط متخصصین این حوزه صورت گیرد. در صورتی که آب ورودی شما از سختی بالایی برخوردار باشد، زمان تعویض در بازه‌های کمتر از حد معمول توسط متخصصین تصفیه آب اعلام می‌شود.
درباره تعویض فیلتر آب بیشتر بخوانید.
هر چند سیستم‌های تصفیه آب در کارایی، قیمت، اندازه و نحوه نصب تفاوت دارند، اما استفاده از آنها در بهبود کیفیت آب آشامیدنی هر مکانی کمک شایانی می‌کنند. بنابراین استفاده از یک دستگاه تصفیه آب مناسب به هر خانواده‌ای که به سلامت خود اهمیت می‌دهند پیشنهاد می‌شود.
